بررسی هیدرو شیمیایی چشمه های گوگردی خوزستان با استفاده از آنالیزهای آماری چند متغیره

چشمه‌های گوگردی با ویژگی‌های درمانی، دمایی و خصوصیات هیدروشیمیایی خاص خود از دیگر منابع آب زیرزمینی متمایز می‌شوند. چشمه‌های گرو گلگیر، گرو میداود، گرو نفت سفید، گرو پل زال، گرساب جااردو، مشراگه، گراب بهبهان و بابا احمد ازجمله چشمه گوگردی دمای پایین در محدوده زاگرس خوزستان بشمار می‌روند. این چشمه‌ها دمایی بین 22 تا 35 درجه سانتی‌گراد داشته، و در امتداد راندگی زاگرس ظاهر می‌شوند. با آنالیز داده‌های هیدروشیمیایی چشمه‌های گوگردی در دو دوره زمانی آذر 96 و اردیبهشت 97 و به‌کارگیری روش‌های هیدروشیمایی، تحلیل‌ عاملی (PCA) و خوشه‌بندی‌ سلسله‌ مراتبی(AHC) سعی شده است عوامل مؤثر بر کیفیت شیمیایی چشمه‌ها شناسایی گردد. عامل اول مؤثر متغیرهای هدایت الکتریکی، Na، Cl، K، Ca، Mg، As و Cd را در برمی‌گیرد، این عامل ناشی از برهمکنش مواد آبخوان و آب می باشد، همچنین همبستگی بالا بین یون‌های اصلی و آرسنیک و کادمیوم نشان میدهد این عناصر منشا واحدی دارند. عامل دوم متغیرهای SO4 ، NO3 وS را در برمی‌گیرد. با توجه به نتایج آنالیز TOC این عامل را می‌توان ناشی از نفوذ شورابه‌های نفتی دانست. برای دسته بندی چشمه‌های مورد مطالعه از دو روش دیاگرام پایپر و خوشه‌بندی سلسله مراتبی Q-mode استفاده شد. دیاگرام پایپر این چشمه‌ها را در سه گروه و روش خوشه‌بندی سلسله مراتبی Q-mode با در نظر گرفتن پارامترهای بیشتر، چشمه‌های گوگردی در چهار گروه تفکیک کرد.